Wat is een angstige hechtingsstijl?

De angstige hechtingsstijl is een van de drie vormen van onveilige hechting. De manier waarop je bent gehecht, bepaalt voor een aanzienlijk deel hoe je naar de wereld kijkt. Het is een voorspeller van hoe je reageert in relaties en conflicten. Daarnaast is het gelinkt aan de verwachtingen die je hebt over liefde en verbinding. Lees hier meer  over wat hechting is. In dit artikel kijken we naar een aantal eigenschappen en gedragingen die kenmerkend zijn voor de angstige vorm van hechting. Ook lichten we kort factoren toe die bij kunnen dragen aan het ontwikkelen van  angstige hechting in de vroege jeugd.

Kenmerken Angstige Hechting in Kinderen

Al vanaf een jonge leeftijd kun je de vorm van hechting herkennen in bepaald gedrag. onderzoek wijst uit dat kinderen die geneigd zijn het onderstaande gedrag te vertonen, een grotere kans hebben een angstige hechtingsstijl te ontwikkelen.

• Kinderen die een angstreactie of algemeen hoog level van stress ervaren wanneer de ouder/primaire verzorger tijdelijk weggaat
• Veel huilen en vervolgens moeilijk te troosten zijn
• Geneigd zijn zich vast te klampen aan ouders/verzorgers
• kinderen die in het dagelijks leven meer angst en stress ervaren dan leeftijdsgenootjes
• Moeite hebben met het reguleren van hun emoties
• kinderen die minder geneigd zijn uit eigen initiatief alleen de wereld te ontdekken.

Kenmerken Angstige Hechting in Volwassenen

We kunnen een hechtingsstijl zien op een spectrum. Omdat er vaak een combinatie van twee hechtingsstijlen aanwezig is, spreken we van een dominante en recessieve stijl. Jouw dominante hechtingsstijl kan dus voor 55% aanwezig zijn, of voor 95%. Dit bepaalt in hoeverre iemand die dominant angstig gehecht is, zichzelf herkent in de kenmeren en gedragingen van deze stijl. Hieronder worden een aantal van de meest voorkomende kenmerken van de angstige hechtingsstijl genoemd. Omdat deze meestal tot uiting komen in relaties worden ze in deze context uitgelegd. 

Verlatingsangst

Angstig gehechte individuen ervaren een grote, diepgewortelde angst voor verlating en afwijzing. De manier waarop je gehecht bent, wordt grotendeels tijdens de jonge kindertijd bepaalt. Als onze ouders ons destijds aan het lot zouden overlaten, zouden we kunnen sterven. Omdat we als kind volledig afhankelijk zijn van de zorg en liefde van onze ouders, voelde de angst om verlaten te worden als kind (vaak onbewust) letterlijk als doodsangst. De angstig gehechte volwassene, vooral wanneer het bewustzijn over deze patronen nog niet aanwezig is, kan deze doodsangst ook op latere leeftijd nog voelen. Wanneer je partner of goede vriend/vriendin je dreigt te verlaten, kan het voelen alsof jouw hele wereld in elkaar stort. Alsof er niets meer van je overblijft. Deze angst voor verlating zit zo diep, dat zelfs de kleinste conflicten of situaties ervoor kunnen zorgen dat deze getriggerd wordt. Een berichtje waar niet op wordt gereageerd, een ruzie, een belofte die niet wordt nagekomen of een partner die aangeeft wat ruimte nodig te hebben. Zodra er iets gebeurt wat in de mentale patronen van de angstig gehechte persoon zou kunnen leiden tot verlating, gaan alle alarmbellen af. 

Laag Zelfbeeld

Individuen die angstig gehecht zijn, plaatsen anderen vaak op een voetstuk. Zij hebben een kernovertuiging niet goed genoeg te zijn, niet leuk genoeg. Een laag zelfbeeld zorgt voor een algemene negatievere kijk op jezelf en de wereld. Successen die je behaalt schrijf je vaak toe aan omstandigheden en dingen die niet goed gaan, zijn automatisch jouw schuld. Hoe dit negatieve zelfbeeld tot uiting komt kan verschillen. Dit kan blijken in het niet goed genoeg vinden van je karakter, uiterlijk, intelligentie of kwaliteiten. Mensen met een laag zelfbeeld hebben het idee nooit genoeg te doen en te zijn. Voor trots en lof is weinig ruimte, maar zelfkritiek is vaak overmatig aanwezig. Vergelijken met anderen is een dagelijkse bezigheid waar de persoon met een laag zelfbeeld vrijwel nooit als winnaar uit de bus komt.

Verbinding

Wanneer jij jezelf herkent in de angstige hechtingsstijl, zul je in het dagelijks leven een grote behoefte voelen aan verbinding en nabijheid. wanneer iemand met een angstige hechtingsstijl zich verbonden voelt, is er vaak geen angst of wantrouwen aanwezig. Wanneer zij in een relatie zitten, is er weinig behoefte aan tijd voor zichzelf. Veel tijd doorbrengen met een partner vinden ze fijn en zelfs wanneer dit er veel is geweest, kan het afscheid nemen na een moment van verbondenheid erg lastig zijn. Gevoelens van verlating en eenzaamheid komen snel naar boven wanneer de verbinding (tijdelijk) verbroken wordt. De combinatie van het lage zelfbeeld en de behoefte aan verbinden, kan ervoor zorgen dat angstig gehechte individuen lang in een ongezonde of niet bevredigende relatie blijven hangen. Ze betrekken de relationele problemen snel op zichzelf. Dit samen met de angst om verlaten te worden, maakt dat weggaan bijna onmogelijk wordt.

Relaties als veiligheid

Verbinding en connectie zijn ontzettend belangrijk voor iemand met deze hechtingsstijl. Hoewel dit iets moois kan zijn, kan een afhankelijkheid hiervan negatieve gevolgen hebben. Identiteit en veiligheid van een persoon met een angstige hechtingsstijl kunnen gebaseerd zijn op de relaties die zij hebben. Dit kan leiden tot een onderontwikkeld gevoel van eigen identiteit buiten de relatie om. Deze afhankelijkheid kan zowel aanwezig zijn in romantische relaties zowel als vriendschappen. Ons brein is geprogrammeerd om onze behoeften zo snel mogelijk te vervullen. Dit werkt dus ook zo voor de behoefte van verbinding, veiligheid en geruststelling. Wanneer je als angstig gehecht individu een gemis aan zelfvertrouwen hebt en dus niet voldoende vertrouwen in jouw eigen capaciteiten om voor je eigen behoeften te zorgen, moet een ander dit doen. Dit verlegt de veiligheid van onszelf, naar een partner.

Moeite met herkennen en uitspreken behoeften

Het herkennen en uitspreken van emotionele behoeften is voor veel mensen een opgave. Wanneer je onveilig gehecht bent, kan dit nog lastiger zijn dan voor iemand die veilig gehecht is. In tegenstelling tot individuen met vermijdende hechtingsstijl, voelen mensen met een angstige hechtingsstijl vaak hun emoties intens. Deze worden echter vertroebeld door negatieve overtuigingen over zichzelf en de wereld, waardoor ze niet meer puur, zonder oordeel bij de behoefte achter de emotie kunnen komen. Er is vaak schaamte over het feit dat ze emotionele behoeften hebben en vinden dat ze dit niet verdienen of mogen voelen. Deze oordelen maken dat het herkennen lastig wordt, maar het op een gezonde manier uitspreken vaak onmogelijk. Om dit toch mogelijk te maken, hebben zij veel geruststelling van een ander (vaak de partner) nodig. Dit zorgt uiteindelijk voor een disbalans, zowel binnenin het angstig gehechte individu als de relatie.

Oorzaken van een angstige hechtingsstijl

Hechtingsstijlen komen al vroeg in de opvoeding tot stand. In de kern komt een angstige hechtingssijl vaak voort uit een ervaring van inconsistentie. Specifiek de inconsistente manier waarop ouders ingaan op emotionele behoeften van een kind. Dit kan betekenen dat je ouders had die sommige momenten heel warm waren en luisterden naar wat jij nodig had, terwijl ze andere momenten (emotioneel of fysiek) niet beschikbaar waren. Het kan ook zijn dat je een warme emotionele betrokken ouder had, en een ouder die niet aanwezig was of emotioneel niet voor jouw behoeften kon zorgen. Door de inconsistentie heb je wel ervaren hoe het voelt om verbinden en zorg te voelen, maar ben je gewend geraakt dat het er niet altijd was. Dit heeft ervoor gezorgd dat je als kind onbewust hard moest vechten voor dit gevoel van verbinding. Je wist immers wel wat je mist. Wanneer we ons hier niet bewust van zijn, kunnen deze patronen doorsijpelen naar volwassenheid. We blijven ze herhalen in onze relaties en andere aspecten van ons leven.

Heling van een angstige hechtingsstijl

Bewustzijn is de sleutel naar geluk, liefde en zelfzorg. We hoeven niet vast te houden aan patronen die ons niet dienen en kunnen dit, wanneer we dit willen, veranderen. Voor mensen met een angstige hechtingsstijl is het belangrijk om (opnieuw) te leren om bewust te worden van onze eigen emotionele behoeften en hoe we deze vervolgens op een gezonde en liefdevolle manier kunnen communiceren. Iets wat hierbij helpt is het vergroten van ons lichaamsbewustzijn. Daarnaast zoeken angstig gehechte individuen vaak troost in externe factoren, omdat ze niet het vertrouwen en hebben dit zelf te kunnen. Het aanleren van self soothing ofwel zelf troostend gedrag zorgt ervoor dat de externe veiligheid en liefde ook binnenin onszelf mag bestaan. Hoe fijn zou het zijn om liefde, warmte en veiligheid te voelen vanuit onszelf?

Hechtingsstijlen zijn geen diagnoses of tekenen dat jij niet gezond bent. het kan er echter wel voor zorgen dat het je tegenhoudt om met liefde naar jezelf te leven. Ook jij bent liefde waard, van jezelf en van een ander. Precies zoals je bent..

Herken jij je na het lezen van deze tekst al in een van deze stijlen? Was dit artikel nuttig en wil je meer weten of zelf stappen maken in je persoonlijke ontwikkeling? Laat het weten en mail naar info@holistischetherapierotterdam.nl